Έρευνα της SophosLabs αποκάλυψε ότι υπάρχουν εκδότες και developers εφαρμογών «fleeceware» που –πέρα από το Google Play- βρίσκονται και στο App Store της Apple για συσκευές iPhone και iPad.

Από τότε που στη Sophos άρχισαν να επισημαίνουν και να γράφουν πέρυσι σχετικά με την εχθρική προς τους καταναλωτές τάση στις εφαρμογές για κινητά την οποία η Sophos ονόμασε πρώτη «fleeceware», ο αριθμός των εφαρμογών που σχετίζονται με τέτοιες πρακτικές έχει αυξηθεί σημαντικά. Τι είναι το fleeceware; Οι εφαρμογές του είδους δίνουν τη δυνατότητα στον χρήστη να τις δοκιμάσει για ένα μικρό χρονικό διάστημα έχοντας ελεύθερη πρόσβαση σε όλες τις δυνατότητες και τις λειτουργίες τους. Όταν ωστόσο τελειώσει η δωρεάν δοκιμαστική περίοδος δεν ενημερώνουν τον χρήστη και εν αγνοία του χρεώνουν για την αγορά τους ή προχωρούν στην πληρωμή της μηνιαίας συνδρομής. Κάποιες εφαρμογές επίσης απαιτούν επιπλέον χρήματα για να ξεκλειδωθούν ορισμένες από τις λειτουργίες του, και χωρίς να ενημερώνουν τον χρήστη, με αποτέλεσμα το ποσό που κάποιος ενδέχεται να πληρώσει για μία τέτοια εφαρμογή είναι μεγαλύτερο του αναμενόμενου.

Σε παλαιότερα άρθρα για το fleeceware, η Sophos αναφέρθηκε σε διάφορες εφαρμογές Android στο επίσημο Google Play store, oι οποίες χρέωναν τους χρήστες με πολύ υψηλές συνδρομές για χαρακτηριστικά ή δυνατότητες αμφισβητήσιμης ποιότητας ή χρησιμότητας. Τελευταία ωστόσο, η SophosLabs εντόπισε περισσότερες από 30 εφαρμογές που θεωρούνται fleeceware στο επίσημο App Store της Apple.

Πολλές από αυτές τις εφαρμογές χρεώνουν τέλη συνδρομής σχεδόν $30 το μήνα ή $9 την εβδομάδα μετά από μία δοκιμαστική περίοδο 3 ή 7 ημερών. Αν κάποιος συνέχισε να πληρώνει τη συνδρομή για ένα έτος, η χρήση μίας τέτοιας εφαρμογής θα του κόστιζε $360 ή $468 αντίστοιχα. Προσοχή, αναφερόμαστε σε σχεδόν $500 για μια εφαρμογή!

Όπως έχουμε δει και παλαιότερα, οι περισσότερες από αυτές τις εφαρμογές fleeceware είναι επεξεργαστές εικόνας, ωροσκοπία, διαβάζουν την παλάμη ή λένε την μοίρα, είναι σαρωτές κωδικών QR/ barcode ή εφαρμογές φιλτραρίσματος/ ωραιοποίησης προσώπου για την προσθήκη διάφορων χαζών εφέ.

Πολλές από αυτές τις εφαρμογές διαθέτουν λειτουργίες και δυνατότητες που βρίσκονται ήδη σε πολλές άλλες εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένων και πολλών δωρεάν εφαρμογών. Επίσης, ότι οι εφαρμογές παρέχουν «διαρκή αξία στον πελάτη» όπως απαιτείται στις Οδηγίες Αναθεώρησης του App Store της Apple για τις συνδρομές εφαρμογών, ενότητα 3.1.2 (α), είναι κάτι αμφισβητήσιμο.

Όταν είναι δωρεάν, στην πραγματικότητα δεν είναι δωρεάν

Πολλές από τις εφαρμογές fleeceware που βλέπουμε να διαφημίζονται στο App Store ως «δωρεάν» εφαρμογές, ουσιαστικά έρχονται σε σύγκρουση με την ενότητα 2.3.2 των Οδηγιών Αναθεώρησης του App Store, στην οποία γίνεται κατανοητό ότι απαιτείται από τους προγραμματιστές να καταστήσουν βέβαιο ότι «η περιγραφή και οι εικόνες προεπισκόπησης υποδεικνύουν με σαφήνεια αν κάποια στοιχεία των χαρακτηριστικών, αν κάποια επίπεδα ή συνδρομές κ.λπ. απαιτούν πρόσθετες αγορές».

Αν πιστέψετε ότι μία από αυτές τις εφαρμογές είναι δωρεάν και την εγκαταστήσετε, η εφαρμογή σας παρουσιάζει μια ειδοποίηση «δωρεάν δοκιμής» αμέσως μόλις ξεκινήσει η λειτουργία της για πρώτη φορά.

Αυτή η ειδοποίηση ζητά από τον χρήστη να παράσχει λεπτομέρειες σχετικά με την πιστωτική ή την χρεωστική κάρτα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα περισσότερα από τα χρήσιμα χαρακτηριστικά της εφαρμογής θα είναι διαθέσιμα μόνο εφόσον προχωρήσετε σε εγγραφή για απόκτηση συνδρομής. Ορισμένοι χρήστες ενδέχεται να προχωρήσουν σε εγγραφή για να αποκτήσουν συνδρομή, χωρίς να διαβάσουν τα λεπτά γράμματα, που περιλαμβάνουν και το πραγματικό κόστος της συνδρομής.

Το fleeceware βρίσκεται ανάμεσα στις top grossing εφαρμογές

Αν και η Apple δεν δημοσιοποιεί πόσες φορές έχει κατέβει μία εφαρμογή από το App Store, παρόλα αυτά η εταιρεία παρακολουθεί πόσα χρήματα παράγουν αυτές οι εφαρμογές. Πολλές από αυτές τις εφαρμογές βρίσκονται μεταξύ των top grossing εφαρμογών αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. Οι εφαρμογές του είδους φέρνουν πάρα πολλά χρήματα στους προγραμματιστές και στους developers τους, και η Apple όπως είναι γνωστό κρατάει το 30% από τα χρήματα αυτά το πρώτο έτος της διάθεσης τους στο App Store.

Το Zodiac Master Plus, μία από τις εφαρμογές που βρίσκονται στην λίστα fleeceware της SophosLabs και παρουσιάζεται ως η 11η σε έσοδα εφαρμογή. Μια άλλη εφαρμογή με την ονομασία Lucky Life – Future Seer έχει περισσότερα έσοδα ακόμα και από το εξαιρετικά δημοφιλές Britbox, μία από τις πλέον δημοφιλείς υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Τα έσοδα του App Store, στα οποία συμπεριλαμβάνονται όλων των ειδών οι αγορές, πριν από δύο χρόνια έφτασαν τα 13 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα χρόνο μετά, από τα παραπάνω χρήματα η Apple θα κερδίζει το 15% των εσόδων και το υπόλοιπο 85% πηγαίνει στον developer.

Διαφημίσεις σπρώχνουν περισσότερους ανθρώπους στο fleeceware

Αν αναρωτιέστε για ποιο λόγο κάποιοι χρήστες θα εξέταζαν το ενδεχόμενο να εγκαταστήσουν μία από αυτές τις εντελώς χαζές εφαρμογές στο κινητό τους, τότε λάβετε υπόψη σας την διαφήμιση. Αυτές οι εφαρμογές διαφημίζονται μέσω διαφόρων δημοφιλών πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένων βίντεο στο YouTube ή σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram, το TikTok και ακόμη και σε διαφημίσεις που εμφανίζονται εντός άλλων εφαρμογών.

Όταν οι χρήστες επισκέπτονται τη σελίδα της εφαρμογής στο App Store app στο iPhone τους, θα βρουν έναν μεγάλο αριθμό από αξιολογήσεις (reviews) που έχουν δώσει πέντε αστέρια. Παρόλο που δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι αξιολογήσεις είναι χειραγωγούμενες, ψεύτικες ή με τεχνητά διογκωμένα σχόλια, στην πραγματικότητα έχουμε ένα ακόμη κριτήριο βάσει του οποίου η Apple μπορεί να λάβει μέτρα κατά των προγραμματιστών. Αυτές οι διαφημίσεις προσφέρουν υψηλή απόδοση επένδυσης (ROI) δεδομένου του υψηλού κόστους συνδρομής τους.

Όμως, και ευτυχώς, δεν είναι όλα τα σχόλια και οι αξιολογήσεις θετικές για αυτές τις εφαρμογές. Παρακάτω ακολουθούν μερικά παραδείγματα αρνητικών αξιολογήσεων από χρήστες, που αντικατοπτρίζουν πως οι διαφημίσεις προσελκύουν τους χρήστες σε αυτές τις πραγματικά άχρηστες και χαζές εφαρμογές..

Αρνητικές κριτικές και ευάλωτοι χρήστες

Οι εφαρμογές του είδους έχουν πολλές αρνητικές κριτικές με ένα αστέρι από χρήστες που διαμαρτύρονται επειδή στάθηκε ακατόρθωτη ή δύσκολη η ακύρωση της συνδρομής και η επιστροφή των χρημάτων τους, με πολλούς ιδιοκτήτες iPhone και iPad να αναρωτιούνται γιατί εφαρμογές που παρουσιάζουν αυτό το είδος συμπεριφοράς υπάρχουν στο επίσημο App Store της Apple.

Σε μία περίπτωση, ένας χρήστης προχώρησε σε καταγγελία καθώς χρεώθηκε £148 (περίπου 170 ευρώ) για μια περίοδο 5 μηνών, όταν το παιδί του προχώρησε τυχαία σε εγγραφή σε μία από αυτές τις εφαρμογές χωρίς ο ίδιος να δει άμεσα τα τέλη συνδρομής.

Οι αρνητικές αξιολογήσεις σε ορισμένα από αυτά τα προϊόντα είναι συνταρακτικές.

Τόσο το iOS όσο και το Android αντιμετωπίζουν πρόβλημα fleeceware

Το λογισμικό fleeceware είναι πρόβλημα τόσο στην mobile πλατφόρμα της Apple, iOS όσο και στην πλατφόρμα Android της Google.

Η παρακάτω λίστα είναι αντιπροσωπευτική των εφαρμογών fleeceware που υπάρχουν στα δύο καταστήματα εφαρμογών κατά την διάρκεια που γράφονταν αυτές οι γραμμές. Οι εκδότες και oi developers τέτοιων εφαρμογών επίσης έχουν τη δυνατότητα να εισαγάγουν νέες εφαρμογές fleeceware στα καταστήματα, είτε εκδίδοντας νέες εφαρμογές με τις ίδιες πολιτικές συνδρομής, είτε μετατρέποντας μια προηγούμενη δωρεάν εφαρμογή σε λογισμικό fleeceware, αλλάζοντας απλώς το προφίλ της εφαρμογής στο App Store, παρόλο που οι πολιτικές της Apple απαγορεύουν τέτοιες πρακτικές και συμπεριφορές.

Οι χρήστες θα πρέπει να βρίσκονται πάντα σε επαγρύπνηση και να ελέγχουν προσεκτικά τους όρους αγοράς, «εγγραφής» ή συνδρομής σε εφαρμογές που προωθούνται μέσω διαφημίσεων εντός εφαρμογής. Αν 30 δολάρια την εβδομάδα σας φαίνονται πολλά για μία εφαρμογή ωροσκοπίου ή αστρολογίας ή για έναν barcode reader ή ακόμα και για μία εφαρμογή που σας δείχνει πως θα μοιάζετε όταν κλείσετε τα 80 έτη σας, βρείτε μία άλλη εφαρμογή.

Πώς να ακυρώσετε τις συνδρομές σας

Αν έχετε μία αυτές τις εφαρμογές fleeceware στο κινητό σας και θέλετε να ακυρώσετε ή να αλλάξετε τη συνδρομή, παρακαλούμε ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:

iOS

Παρακάτω θα δείτε πως μπορείτε να ακυρώσετε ή να αλλάξετε τη συνδρομή όπως περιγράφεται από την ιστοσελίδα υποστήριξης της Apple:

1. Ανοίξτε το app «Ρυθμίσεις» (Settings)
2. Κάντε το tap στο όνομα σας,
3. και στη συνέχεια κάντε tap στις «Συνδρομές» (Subscriptions).
4. Κάντε tap στην συνδρομή που θέλετε να διαχειριστείτε. Αν δεν βλέπετε την συνδρομή σας στο Settings app, κάνετε tap στο iTunes & App Store και στη συνέχεια επιλέξτε το Apple ID (που συνήθως είναι το email σας). Από εκεί, πατήστε View Apple ID, προχωρήστε στο Sign In, και στη συνέχεια εντοπίστε και πατήστε στο Συνδρομές.

Στη συνέχεια μπορείτε να επιλέξετε διαφορετική συνδρομή ή να ακυρώσετε τη συνδρομή σας. Αν δεν βλέπετε το «Ακύρωση συνδρομής» τότε η συνδρομή έχει ακυρωθεί και δεν πρόκειται να ανανεωθεί.

Android

Οι παρακάτω οδηγίες για το πώς να ακυρώσετε τα app subscriptions σας στο Android προέρχονται από την ιστοσελίδα του Google Play store.

Στην συσκευή Android σας, είτε πρόκειται για κινητό, είτε για tablet ανοίξτε το Play store.

1. Ελέγξτε αρχικά αν έχετε κάνει signed-in με τον σωστό λογαριασμό Google.
2. Πατήστε το εικονίδιο-μενού (hamburger) και στη συνέχεια την επιλογή «Συνδρομές».
3. Επιλέξτε την συνδρομή που θέλετε να ακυρώσετε.
4. Πατήστε Ακύρωση Συνδρομής.
5. Ακολουθήστε στη συνέχεια τις οδηγίες.